Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

WYBRANE PROJEKTY REALIZOWANE PRZEZ PRACOWNIKÓW I DOKTORANTÓW IFA

PROJEKTY BADAWCZE – LITERATURA I KULTURA

 

B.S. JOHNSON I LIBERATURA (2018–2022)

Liberatura to gatunek literacki obejmujący dzieła, których autorzy świadomie jednoczą treść z formą, wykorzystując do przekazu znaczeń nie tylko tekst, ale także jego wielkość, kolor, układ na stronie oraz inne fizyczne cechy książki, np. kształt woluminu. Gatunek ten został zdefiniowany w 1999 r. przez Zenona Fajfera i Katarzynę Bazarnik, których zdaniem B.S. Johnson (1933–1973) postrzegał książkę jako materialny obiekt już w latach 60., ponad 30 lat przed opublikowaniem liberackiego manifestu. To jednak nie wszystko, co łączy tych trzech autorów – zarówno duet Zenkasi, jak i B.S. Johnson tworzyli również w teatrze, a pisanie dramatów oraz praca ciałem w przestrzeni tzw. „black box” mogła mieć istotny wpływ na ich postrzeganie książki i zainteresowanie materialnością. Celem projektu jest zbadanie tego wpływu na przykładach ich sztuk, z których większość nie doczekała się jeszcze dogłębnej analizy (NCN Diamentowy Grant: 0201/DIA/2018/47).

mgr Katarzyna Biela – kierownik projektu

 

 

ROMANTIC EUROPE: THE VIRTUAL EXHIBITION (RÊVE) (2019–2020) 

Międzynarodowy interdyscyplinarny projekt badawczo-popularyzatorski  mający na celu stworzenie wirtualnej wystawy poświęconej tekstom i kulturze materialnej europejskiego romantyzmu. W ramach projektu powstała strona internetowa RÊVE: THE VIRTUAL EXHIBITION, na której prezentowane są eksponaty wraz z krótkimi artykułami na ich temat. Kierownikiem projektu była Nicola Watson (Open University, UK), a brały w nim udział m. in. takie instytucje jak British Association for Romantic Studies, Keats-Shelley House w Rzymie, Museo Byron w Rawennie oraz Frankfurter Goethe-Museum.

dr hab. Monika Coghen – współpracownik projektu 

Link do strony internetowej http://www.euromanticism.org/project-reve/

Link do artykułu o Kopcu Kościuszki http://www.euromanticism.org/kosciuszkos-mound/

 

 

NETWORK-ANALYSIS AND SPATIAL STYLOMETRY IN AMERICAN STUDIES (2019–2020)

Projekt badawczy w ramach finansowania zalążkowego (seed funding) powstał w kooperacji  z centrum Digital Humanities na Uniwersytecie w Poczdamie. Celem projektu jest wykorzystanie narzędzi do analizy ilościowej, m.in. stylometrii oraz GIA-mappingu, do analizy korpusu ok. 3000 amerykańskich tekstów teatralnych napisanych w różnych okresach historycznych. Uzyskane w ten sposób dane pozwolą na śledzenie historii rozwoju literatury amerykańskiej oraz języka teatru w USA. Część badań projektowych związana jest też z ustaleniem autorstwa szeregu anonimowych utworów literackich. Kierownikiem projektu jest Dennis Mischke (Potsdam Universität), a zespół badawczy tworzą Michał Choiński (Instytut Filologii Angielskiej), Joanna Byszuk (Polska Akademia Nauk) oraz Mathias Göbel (SUB Göttingen).

dr Michał Choiński – uczestnik

Więcej o projekcie:

Więcej o projekcie na stronie https://www.uni-potsdam.de/en/digital-humanities/aktivitaeten/projekte/network-analysis-and-spatial-stylometry-in-american-studies-nassa

 

HIPERBOLA W UTWORACH PISARZY AMERYKAŃSKIEGO POŁUDNIA (2016–2020)

Projekt finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki, z programu OPUS (2016/23/B/HS2/01207). Kierownikiem projektu jest Michał Choiński. Celem projektu jest dokonanie retorycznej analizy wybranych powieści, opowiadań i  dramatów wywodzących się z amerykańskiego Południa. Prowadzone w projekcie badania mają prowadzić do ustalenia figuratywnego wykładnika regionalnego charakteru owych tekstów.  Literatura Południa,  wyrosła z obszaru USA charakteryzującego się  rasizmem, przemocą i silnym  konserwatyzmem, stanowi niezwykle ciekawy i rozpoznawalny odłam literatury amerykańskiej. Odzwierciedla ona skomplikowane nastroje społeczne i konflikty rasowe,  które w okresie Wielkiego Kryzysu, tzn. na przełomie lat trzydziestych i czterdziestych ubiegłego stulecia, stały się szczególnie powszechne na tzw. obszarze dawnej Konfederacji. Dramaty, opowiadania i powieści  analizowane w projekcie związane są właśnie z tym okresem, a ich autorzy: Flannery O’Connor, Tennessee Williams, Katherine Du Pre Lumpkin, Lilian Smith, Harper Lee oraz William Faulkner, określani mianem twórców Południowego  Gotyku, interesowali się głównie groteską, tematyką wykluczenia oraz przemocą. Przyjęta w projekcie perspektywa interpretacyjna zakłada, że większość elementów składowych analizowanych tekstów bazuje na toposie przesady oraz retorycznej tropie hiperboli. Bezpośrednim wynikiem badań prowadzonych w ramach projektu jest monografia „Southern Hyperboles: Metanarrative Strategies of Narration”, która ukazała się nakładem wydawnictwa Louisiana State University Press, w serii Southern Studies w 2020 r. Rezultaty badawcze projektu były prezentowane także na konferencjach.

dr Michał Choiński – kierownik projektu

Projekt na stronach NCN  pod adresem https://ncn.gov.pl/finansowanie-nauki/przyklady-projektow/choinski?language=pl  

Projekt na stronach Wydziału Filologicznego UJ pod adresem https://filg.uj.edu.pl/nauka/projekty-krajowe/hiperbola-w-utworach-pisarzy-amerykanskiego-poludnia

Wywiad z Michałem Choińskim w radiu TOK FM  https://audycje.tokfm.pl/podcast/101261,Zrozumiec-Poludnie-USA

Wywiad z Michałem Choińskim w radiu Radiofonia  https://www.youtube.com/watch?v=_gfLGt35OVM

 

 

NEW FACES: FACING EUROPE IN CRISIS: SHAKESPEARE’S WORLD AND PRESENT CHALLENGES (2016–2019)

Projekt naukowo-dydaktyczny finansowany z grantu Erasmus+ Partnerstwo Strategiczne (2016-1-FR01-KA203-023980), zrealizowany w konsorcjum razem z Uniwersytetem w Montpellier, Uniwersytetem Karola w Pradze, Uniwersytetem w Utrechcie, Uniwersytetem w Porto, Uniwersytetem w Murcji, Uniwersytetem w Ferrarze, Freie Universitӓt w Berlinie oraz Uniwersytetem w Segedzie. Przez trzy kolejne lata sześcioro studentów studiów drugiego stopnia specjalizacji literaturoznawczej i przekładoznawczej wzięło udział w intensywnym dwutygodniowym seminarium międzynarodowym na uniwersytetach w Segedynie (2017), Montpellier (2018) i Porto (2019). Kursy oferowane w ramach seminarium umożliwiły studentom namysł nad rozmaitymi postaciami kryzysu oraz ich kulturowym przepracowaniem we współczesnej Europie z perspektywy napięć społeczno-politycznych, religijnych i ekonomicznych, z jakimi zmagała się Europa XVI i XVII wieku. Szereg kontekstów europejskiego renesansu mocno rezonuje współcześnie, zwłaszcza wobec kryzysu tożsamości wspólnoty europejskiej, trudności w jej zintegrowanym funkcjonowaniu i konieczności wypracowania stabilnej przyszłości w obliczu różnorodnych form kryzysu. Z wybranymi zagadnieniami opracowanymi w ramach projektu można się zapoznać w tomie "Reading the Past, Understanding the Present" (Kraków 2021). Więcej informacji o książce jest pod adresem  https://wuj.pl/ksiazka/reading-the-past-understanding-the-present#oprawa-twarda

dr hab. Agnieszka Romanowska-Kowalska – kierownik z ramienia UJ

Strona internetowa projektu  www.new-faces-erasmusplus.fr

 

 

JĘZYK OSIEMNASTOWIECZNYCH AMERYKAŃSKICH KAZAŃ KOLONIALNYCH. ANALIZA RETORYCZNA I STYLOMETRYCZNA (2014–2016)

Trzyletni projekt był finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki (OPUS 2014/13/B/HS2/00905) i realizowany w Instytucie Filologii Angielskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 2015–2018 przez Jana Rybickiego (kierownika projektu) oraz Michała Choińskiego (głównego wykonawcę). Celem badawczym projektu było wykorzystanie sylometrii do zbadania języka ok. 300 kazań wygłoszonych w Ameryce w czasach kolonialnych, w szczególności w okresie Wielkiego Przebudzenia (1739–1744). W ten sposób uczestnicy projektu chcieli zbadać wpływ jaki język religii i kaznodziejstwo miało na kształtowanie się kultury i literatury amerykańskiej w XVIII w. Wykorzystanie metod ilościowych pozwoliło lepiej zrozumieć językowe zależności między kluczowymi postaciami w religii kolonii: Jonathanem Edwardsem, George’em Whitefieldem, Jonathanem Parsonsem, Samuelem Blairem oraz Gilbertem Tennentem. Wyniki prac badawczych zawarte zostały w szeregu publikacji nt. języka religii w Ameryce w okresie kolonialnym, a także zaprezentowane na konferencjach.

dr hab. Jan Rybicki – kierownik projektu

dr Michał Choiński – główny wykonawca

Trójwymiarowy obraz zależności stylometrycznych między tekstami George’a Whitefielda i Jonathana Edwarda

Więcej o projekcie na stronach Computational Stylistic Group działającej przy Instytucie Języka Polskiego PAN

 

 

STAGING EUROPEAN IDENTITIES: MEMORY, CONFLICT AND COMMERCE IN EARLY MODERN EUROPEAN CULTURE (2012–2014)

Projekt naukowo-dydaktyczny finansowany z grantu Erasmus+ Partnerstwo Strategiczne (ERA-IP-2012-10), zrealizowany w konsorcjum razem z Uniwersytetem w Montpellier, Uniwersytetem Karola w Pradze, Uniwersytetem w Utrechcie, Uniwersytetem w Porto, Uniwersytetem w Murcji, Uniwersytetem w Ferrarze oraz Freie Universitӓt w Berlinie. W ramach projektu wybrani drogą konkursu studenci studiów drugiego stopnia mieli możliwość wzięcia udziału w dwutygodniowym międzynarodowym seminarium na temat wczesno-nowożytnej literatury i kultury europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem tematyki związanej z pamięcią, konfliktami oraz stosunkami gospodarczymi. Tematyka ta ukazana w tekstach literackich i nieliterackich epoki była analizowana pod okiem specjalistów w dziedzinie historii kultury europejskiej. Intensywny program seminarium skierowany jest do wybranych drogą konkursową wybitnych studentów wymienionych uczelni (pięć osób z każdego uniwersytetu). Głównym celem dydaktycznym jest uzmysłowienie przyszłym politykom, pracownikom instytucji edukacyjnych, instytucji kultury oraz decydentom w sprawach przyszłości Europy głęboko humanistycznych korzeni wspólnoty europejskiej, a tym samym otwarcie ich na konstruktywne podejście do społeczno-politycznych i ekonomicznych trudności, z którymi Europa zmaga się dzisiaj i które staną przed nią w przyszłości.

dr hab. Agnieszka Romanowska-Kowalska – uczestnik projektu

Strona internetowa projektu  http://staging-europe.ff.cuni.cz/

 

 

THE RECEPTION OF BRITISH AND IRISH AUTHORS IN EUROPE (2006–2015) 

Międzynarodowy projekt badawczy pod patronatem British Academy mający na celu zbadanie recepcji pisarzy brytyjskich i irlandzkich na kontynencie europejskim. W ramach projektu wydano 27 tomów poświęconych wybranych pisarzom i myślicielom XVIII–XX w.

dr hab. Monika Coghen – wykonawca (artykuły i materiały bibliograficzne w 2 tomach)

Strona internetowa serii wydawniczej.

 

 

 

CONFRONTING THE BURDEN OF HISTORY: ANGLOPHONE LITERATURE STUDIES IN V4 COUNTRIES (2011–2012) 

Grant Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego, zrealizowany we współpracy z profesorem Haydenem White’em oraz z naukowcami z pięciu uczelni partnerskich, takich jak Uniwersytet Karola w Pradze, Uniwersytet w Pardubicach (Czechy), Károli Gáspár University of the Reformed Church (Węgry), Uniwersytet w Preszowie i Uniwersytet Comeniusa w Bratysławie (Słowacja). W ramach grantu w listopadzie 2011 r. odbyły się intensywne dwudniowe warsztaty literaturoznawcze dla uczestników projektu oraz zainteresowanych pracowników i studentów Wydziału Filologicznego UJ. Profesor Hayden White  wygłosił wykład otwarty pt. „History, Fiction, (Late) Modernist Writing” dla społeczności akademickiej Krakowa. Uczestniczyło w nim około 150 osób. Wykład został zarejestrowany w formie cyfrowej. Owocem projektu był  również tom pt. Confronting the Burden of History: Literary Representations of the Past redagowany przez dr Izabelę Curyłło-Klag i dr Bożenę Kucałę i wydany przez Wydawnictwo Universitas w 2012 roku.

dr Izabela Curyłło-Klag, dr hab. Bożena Kucała, prof. UJ – kierowniczki projektu

 

 

MIGRATION AND NARRATION: LLP ERASMUS INTENSIVE PROGRAMME (ERA_IP_8_2010/2) 

Międzynarodowy projekt badawczo-dydaktyczny poświęcony obrazowi migracji w literaturze. Naukowcy z uczelni zaangażowanych w projekt badali sposoby przedstawiania migracji i migrantów w literaturze w ujęciu interdyscyplinarnym odnoszącym narrację literacką do badań historycznych i socjologicznych. Efektem projektu były trzy szkoły letnie (2010, 2011, 2012) na temat „Migration and Narration” dla ponad 100 studentów uczelni uczestniczących w projekcie oraz publikacja dwóch monografii Migration, Narration, Communication: Cultural Exchanges in a Globalised World  (Peter Lang 2011) oraz Migration, Narration, Identity: Cross-cultural Perspectives (Peter Lang 2013). Partnerzy: Universität Bamberg, Niemcy; St Mary’s University College, Belfast, Wielka Brytania; Københavns Universitet, Dania; Szegedi Tudományegyetem, Węgry; Universidad de Huelva, Hiszpania; Högskolan Dalarna, Falun, Szwecja, PWSZ w Krośnie. Dodatkowi wykładowcy szkoły letniej zaproszeni z East Carolina University, USA, Westfield State University, USA, Universita Orientale Napoli. 

dr hab. Władysław Witalisz, prof. UJ – kierownik projektu (wraz z dr. Peterem Leese’em, Københavns Universitet)

 

 

PROJEKTY BADAWCZE – JĘZYK

 

TEORIA WARIANCJI JĘZYKOWEJ W ŚWIETLE REALIZACJI CECH OSOBY, LICZBY I RODZAJU PODMIOTU W GRAMATYCE POLSKIEJ, KASZUBSKIEJ I ŚLĄSKIEJ (2019–2022) 

W ramach tego projektu badawczego poszukujemy wyjaśnienia różnic między językami ludzkimi w zakresie możliwości opuszczania podmiotów i staramy się zrozumieć, jakie cechy gramatyki poszczególnych języków mają wpływ na to, czy dany język pozwala nam na opuszczanie podmiotów, czy nie. By osiągnąć cele teoretyczne zbierzemy i przeanalizujemy zdania kaszubskie i śląskie, czyli zdania pochodzące z dwóch systemów językowych używanych na terenie Polski poza standardowym językiem polskim. Zbadanie tych intrygujących kwestii pozwoli nam zrozumieć, co jest możliwe w języku ludzkim, a co nie jest, jeżeli chodzi o wyrażanie i identyfikację podmiotu. Stanowi to jeden z koniecznych kroków w procesie odkrywania ograniczeń w zakresie różnic pomiędzy językami ludzkimi i mechanizmów stojących za tymi różnicami na bardziej ogólnym poziomie (projekt NCN Sonata: 2018/31/D/HS2/00130).

dr Marta Ruda – kierownik projektu

 

 

ADWERBIALIZACJA KWANTYFIKATORÓW NOMINALNYCH W JĘZYKU ANGIELSKIM, SZWEDZKIM I POLSKIM (2020–2023)

Opierając się na materiale korpusowym oraz danych pozyskanych z testów akceptowalności gramatycznej, projekt zmierza do ustalenia czynników licencjonujących adwerbializację odrzeczownikowych liczebników nieokreślonych. Główna hipoteza badawcza zakłada istnienie silnej korelacji dodatniej pomiędzy poziomem numeralizacji badanych jednostek, operacjonalizowanym jako frekwencja i produktywność poświadczeń liczebnikowych, a zakresem ich uprzysłówkowienia. Wyniki omawianych badań wniosą wkład przede wszystkim do teorii gramatykalizacji, przyczyniając się do lepszego zrozumienia zależności między poszczególnymi stadiami wspomnianego procesu. (NCN Preludium)

mgr Damian Herda – kierownik projektu

 

 

MOTS D’HUMOUR: VERS UN RESEAU EUROPÉEN (2020–2021)

Ten roczny projekt (przesunięty o rok ze względu na sytuację pandemiczną) ma na celu stworzenie międzynarodowego zespołu badawczego, który zajmie się tematyką terminologii z dziedziny badań nad humorem. W ramach obecnego projektu zespół planuje kilka warsztatów, aby zbadać sposób użycia terminów i pojęć używanych przez publiczność i odbiorców humoru w różnych krajach, a w dłuższej perspektywie publikację w czasopiśmie, a także starania o finansowanie większego projektu badawczego w tej dziedzinie. (Projekt finansowany przez rząd prowincji burgundzkiej (Bourgogne Franche-Comté) i koordynowany przez Uniwersytet w Dijon (grant MDH2020 “MDH2020), współpraca badaczy z Francji, Holandii, Polski, Włoch)

dr hab. Władysław Chłopicki – wykonawca

 

 

HUMOR IN THE EUROPEAN PUBLIC SPHERE: FOSTERING SOCIETAL DEBATE ABOUT CONTESTED EXPRESSION IN A GLOBALIZING WORLD (2020–2021)

Głównym celem tego rocznego projektu (przesuniętego o rok ze względu na sytuację pandemiczną) jest stworzenie międzynarodowego zespołu badawczego, który zajmowałby się długoterminowo tematyką roli humoru w europejskiej sferze publicznej, ze szczególnym uwzględnieniem kontrowersyjnych przypadków. Zespół planuje kilka spotkań warsztatowych, publikację w czasopiśmie, a finalnym elementem tego projektu będzie wystawa dowcipu rysunkowego z rożnych krajów, której wernisaż odbędzie się w Leuven, a później zostanie umieszczona w Internecie i będzie dostępna publicznie. Zespół planuje dalszą współpracę i złożył już wniosek o dalszy, trzyletni międzynarodowy projekt. (Grant Seed funding Una Europa SF2019005, współpraca uniwersytetów w Leuven, Helsinkach, Madrycie, Bolonii oraz UJ)

dr hab. Władysław Chłopicki – wykonawca

 

 

THE LANGUAGE OF CYBERBULLYING: FORMS AND MECHANISMS OF ONLINE PREJUDICE AND DISCRIMINATION IN ANNOTATED COMPARABLE CORPORA OF PORTUGUESE AND ENGLISH (2018–2020)

Ten trzyletni projekt (przesunięty ze względu na sytuację pandemiczną) polega na zgromadzeniu bazy danych internetowych w języku portugalskim i angielskim obejmującej liczne przykłady mowy nienawiści oraz, szerzej, społecznie nieakceptowanego dyskursu, a następnie na przeprowadzeniu analizy zgromadzonego materiału i zaproponowaniu modelu teoretycznego mowy nienawiści. Uczestnicy projektu spotykają się regularnie na spotkaniach wykładowych i warsztatowych. Jak wynik projektu planowana jest publikacja specjalnego numeru czasopisma oraz warsztaty popularyzatorskie w Portugalii. (NETLANG; PTDC/LLT-LIN/29304/2017, portugalska fundacja naukowo-techniczna FCT, współpraca badaczy z Czech, Estonii, Finlandii, Polski i Portugalii)

dr hab. Władysław Chłopicki – wykonawca

 

 

GLOBAL ANGLICISM DATABASE NETWORK (GLAD) (2017–) 

Głównym celem projektu jest szeroko zakrojona analiza wpływu angielszczyzny na  języki europejskie i pozaeuropejskie. Projekt zrzesza ponad 100 językoznawców z całego świata. W ramach projektu planowane jest stworzenie internetowej bazy danych anglicyzmów oraz ich etymonów, stworzenie bazy narzędzi służących analizie zapożyczeń, a także bazy źródeł bibliograficznych na temat anglicyzmów. Projekt ma również na celu rozpowszechnianie informacji dotyczących konferencji, kursów uniwersyteckich i innych wydarzeń związanych z procesem zapożyczania z języka angielskiego.  

prof. dr hab. Elżbieta Mańczak-Wohlfeld – członek sześcioosobowego  Komitetu Sterującego

Więcej informacji o projekcie GLAD można znaleźć tutaj https://www.nhh.no/en/research-centres/global-anglicism-database-network/

 

 

COMMUNICATION STYLES: DEVELOPING A CROSS-CULTURAL THEORETICAL AND METHODOLOGICAL FRAMEWORK (2016–2018)

Projekt był drugim z kolei wspólnym przedsięwzięciem badaczy z Polski i Estonii (pierwszy poświęcony był badaniu różnic i podobieństw w „komunikacji kulturowej” w obydwu krajach i zaowocował dwoma dużymi publikacjami książkowymi) i stanowił próbę zdefiniowania na nowo pojęcia stylu komunikacyjnego na przykładzie języka estońskiego (należącego do nieindoeuropejskiej grupy języków ugrofińskich) oraz polskiego. Badawcze uczestniczyli w konferencjach i warsztatach odbywających się w Tartu, Talinie, Krośnie i Krakowie, a końcowym wynikiem projektu był szereg publikacji. Współpraca polsko-estońska jest kontynuowana w ramach szeregu innych projektów i inicjatyw.

dr hab. Władysław Chłopicki – wykonawca

Więcej informacji o tym i poprzednim projekcie oraz o kontaktach polsko-estońskich od roku 2010 znajduje się na stronie: Creativity and tradition in Estonian and Polish cultural communication (folklore.ee).

 

 

 

ANALIZA PORÓWNAWCZA PREDYKATÓW PSYCHOLOGICZNYCH W JĘZYKACH POLSKIM, HISZPAŃSKIM I ANGIELSKIM (2015–2020)

Celem naukowym projektu jest przeprowadzenie kompleksowej analizy semantycznych i składniowych właściwości predykatów psychologicznych,  wzbogaconej o analizę wpływu czynników natury informacyjnej i psycholingwistycznej na pozycje, w jakich mogą one funkcjonować w wyrażeniach językowych, składniki je uzupełniające, jak również na ich interpretację w różnych strukturach składniowych w dyskursie. Objęcie badaniem polszczyzny i języka hiszpańskiego, charakteryzujących się bogatszą morfologią derywacyjną i morfologią przypadka, jak również większą swobodą szyku składników wyrażeń zdaniowych na tle innych badanych języków, przede wszystkim j. angielskiego, dostarczy materiału porównawczego, pozwalającego na wysunięcie wniosków dotyczących relacji między strukturą leksykalno-semantyczną predykatów psychologicznych a klasami struktur składniowych, w jakich mogą one wystąpić w językach naturalnych na tle czasownikowych nazw czynności, procesów i działań, a także natury interakcji między cechami składniowymi wyrażenia predykatywnego i jego interpretacją w szerszym kontekście językowym i sytuacyjnym.

dr hab. Ewa Willim, prof. UJ – uczestnik projektu

 

 

O SKŁADNI DOPEŁNIEŃ DOMYŚLNYCH. STUDIUM ZE SZCZEGÓLNYM ODNIESIENIEM DO JĘZYKA ANGIELSKIEGO, POLSKIEGO I WĘGIERSKIEGO (2012–2015) 

Projekt miał na celu przeprowadzenie badań nad teorią dopełnień domyślnych (np. zdanie Dziewczynka czyta implikuje Dziewczynka czyta coś, mimo że dopełnienie nie jest wyrażone w warstwie dźwiękowej) w gramatyce języka naturalnego, uwzględniając ustalenie reprezentacji różnych typów dopełnień domyślnych w języku angielskim, polskim i węgierskim, z nastawieniem na badania dotyczące cech gramatyki determinujących obserwowane podobieństwa i różnice międzyjęzykowe. Na płaszczyźnie teoretycznej projekt przyczynił się do pogłębienia zrozumienia mechanizmów rządzących powstawaniem argumentów domyślnych w języku naturalnym ze szczególnym uwzględnieniem teoretycznych aspektów wariancji międzyjęzykowej. (NCN Preludium: 2011/03/N/HS2/01004, NCN Etiuda: 2014/12/T/HS2/00247) 

dr Marta Ruda – kierownik projektu 

 

 

GAZETY ONLINE – CHARAKTERYSTYKA GATUNKU (2011–2012)

Głównym celem projektu była analiza struktury gatunkowej codziennych gazet elektronicznych oraz zmian gatunkowych powstałych pod wpływem adaptacji do nowego medium. Analiza objęła charakterystykę aspektu strukturalnego, stylistycznego, pragmatycznego, poznawczego oraz funkcjonalnego wzorca gatunkowego. Badanie było przeprowadzone na materiale obejmującym portale polskich i zagranicznych gazet internetowych w celu opisu ewentualnych różnic między witrynami. W ramach projektu przeprowadzono także badanie kwestionariuszowe na grupie użytkowników oraz wydawców czołowych polskich dzienników online. (projekt NCN Sonata: NN104374040)

dr hab. Anna Tereszkiewicz – kierownik projektu 

 

 

CREATIVITY AND TRADITION IN POLISH AND ESTONIAN CULTURAL COMMUNICATION (2011–2012)

Nadrzędnym założeniem projektu było określenie roli kreatywności i tradycji w przestrzeni kulturowej krajów Europy Wschodniej w odniesieniu do różnorodnych gatunków tekstów. W ramach projektu prowadzono badania dotyczące między innymi językowych i kulturowych aspektów humoru, reklamy, przysłów, graffiti, a także zjawiska agresji w Internecie.

dr hab. Anna Tereszkiewicz – uczestnik projektu

 

 

PROJEKTY BADAWCZE – PRZEKŁAD

 

MIEJSCE „QUO VADIS?” W KULTURZE WŁOSKIEJ. PRZEKŁADY, ADAPTACJE, KULTURA POPULARNA (2016–2019)

Międzynarodowy projekt zrealizowany przez Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Jagielloński i Universita La Sapienza Roma stanowił połączenie perspektyw badawczych przekładoznawstwa, komparatystyki i badań nad recepcją, wzbogaconych narzędziami wypracowanymi przez stylometrię. Projekt dokonał opracowania całościowego obrazu dziejów włoskiej recepcji Quo vadis? Henryka Sienkiewicza, obejmującego nie tylko odbiór literacki, krytyczno-literacki, szkolny i edukacyjny, ale także obecność i wpływ powieści na kulturę popularną i materialną. Zebrano i zcyfryzowano pełne teksty wszystkich włoskich przekładów i adaptacji Quo vadis? w celu wyjaśnienia i/lub ustalenia ich autorstwa, chronologii i języka wyjściowego, łącząc badania ilościowe z jakościowymi. Badano też historię włoskiej recepcji sienkiewiczowskiego bestselleru w filmie, sztukach plastycznych i komiksie. Wyniki badań zostały zaprezentowane na konferencji międzynarodowej w Rzymie (2016), na wystawie zorganizowanej we współpracy z partnerami projektu w Polsce i we Włoszech oraz w kilku publikacjach, w tym w monografii M. Woźniak, K. Biernacka-Licznar, J. Rybicki, 120 lat recepcji „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza we Włoszech, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2020. (NPRH Rozwój, 2bH 15 0136 83)

dr hab. Jan Rybicki – wykonawca

 

 

GATUNEK FILMOWY A STRATEGIE W TŁUMACZENIU AUDIOWIZUALNYM NA PRZYKŁADZIE FILMU HISTORYCZNEGO (2014–2017)

Projekt służył wypracowaniu nowej, interdyscyplinarnej metodologii badań nad przekładem telewizyjnym i filmowym, która umożliwiłaby scharakteryzowanie jego specyfiki w zależności od cech gatunkowych filmu. Wziąwszy na warsztat gatunek historyczny, zespół badawczy przeprowadził analizę ilościową (stylometryczną) oraz jakościową (stylistyczną i pragmatyczną) dialogów towarzyszących produkcjom osadzonym w zamierzchłych realiach: starożytnym Rzymie, Anglii pod rządami Tudorów oraz w epoce Regencji, w przedwojennej Europie. Zgromadzono korpus list dialogowych trzydziestu anglojęzycznych produkcji historycznych powstałych w latach 1933–2015 (663 000 słów) oraz ich polskich i włoskich tłumaczeń transmitowanych w telewizji i zamieszczonych na płytach DVD (spisane wersje lektorskie, dubbingi i napisy; odpowiednio 549 000 i 738 000 słów). Uwzględniono przekłady archiwalne i najnowsze, co umożliwiło przegląd strategii translatorskich na przestrzeni czasu. W projekcie przebadano strategie stylizacji historycznej stosowane przez anglojęzycznych scenarzystów, a także odmienne normy i praktyki przekładu audiowizualnego tych produkcji na język polski i włoski. Wyniki badań przedstawiono w książce: „Historia na ekranie: Gatunek filmowy a przekład audiowizualny”, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego (2017). (NCN Opus 6, 2013/11/B/HS2/02890)

dr hab. Agata Hołobut – kierownik projektu

dr hab. Jan Rybicki – główny wykonawca

 

 

ENGLISH FOR V4 COUNTRIES HERITAGE PRESENTATION (2013–2014)

Międzynarodowy projekt realizowany we współpracy z sześcioma uczelniami z 5 krajów (Polski, Słowacji, Węgier, Czech i Ukrainy), finansowany przez Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki i Słowackie Ministerstwo Kultury. Projekt ten koordynowany przez Uniwersytet w Preszowie (Słowacja) polegał na opracowaniu bazy danych w języku angielskim dotyczących wybranych pojęć kulturowych dla pięciu krajów uczestniczących w projekcie, a także opracowaniu tłumaczeń na język angielski stron internetowych bądź papierowych informacji o zbiorach wybranych muzeów (m.in., dwóch muzeów z Krosna). W ramach projektu odbyło się kilka warsztatów w Polsce, na Węgrzech i na Słowacji, a końcowym wynikiem projektu była zbiorowa publikacja pt. English in Heritage Presentation, wydana przez Uniwersytet w Preszowie.

dr hab. Władysław Chłopicki – wykonawca

 

 

PROJEKTY DYDAKTYCZNO-NAUKOWE

 

ERASMUS+ TEACHERS OF ENGLISH FOR FUTURE EUROPE (TEFE) (2020–2023)

Projekt edukacyjno-naukowy polegający na opracowaniu założeń szkolenia nauczycieli języka angielskiego z uwzględnieniem rozwijania umiejętności transwersalnych oraz opracowania nowych ram praktyk pedagogicznych sprzyjających mobilności nauczycieli w zjednoczonej Europie. Liderem projektu jest Uniwersytet z Czeskich Budziejowic a uczestniczą: Aston University (UK) Comenius University (Słowacja), Public University of Navarre (Hiszpania), Passau University (Niemcy).

dr Marcin Kleban – kierownik projektu ze strony polskiej

 

 

TECHNOLOGIA INTELIGENTNEGO STRUMIENIA WIEDZY JĘZYKOWEJ SŁUŻĄCEGO DO NAUKI I DOSKONALENIA JĘZYKÓW OBCYCH (2020-2022)

Projekt badawczo-rozwojowy mający na celu opracowanie aplikacji do nauki języków obcych przeznaczonej na urządzenia mobilne. Zastosowana w aplikacji technologia oparta jest na najbardziej aktualnym stanie wiedzy o przyswajaniu języków obcych oraz na potencjale wykorzystywania tekstów literackich w nauce języka obcego. Projekt obejmuje również przeprowadzenie badań naukowych dotyczących różnych aspektów przyswajania języka oraz możliwości optymalizacji tego procesu poprzez użycie odpowiednich narzędzi cyfrowych. Projekt realizowany jest w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 –2020 (1 Oś Priorytetowa „Gospodarka wiedzy”, Działanie 1.2 „Badania i innowacje w przedsiębiorstwach”, Poddziałanie 1.2.1 „Projekty badawczo-rozwojowe przedsiębiorstw”, konkurs nr RPMP.01.02.01-IP.01-12-012/19).

dr hab. Katarzyna Bazarnik – uczestnik

dr hab. Justyna Leśniewska – uczestnik


 

ERL (EDUCATIONAL ROLE OF LANGUAGE) NETWORK (2016–)

Międzynarodowy interdyscyplinarny projekt badawczy zainicjowany i prowadzony przez Uniwersytet Gdański (Instytut Pedagogiki), którego celem jest poszukiwanie wspólnych płaszczyzn badawczych między pedagogiką i językoznawstwem. Owocem tej współpracy jest wspólna interdyscyplinarna monografia Educational Role of Language Skills (2018)

dr hab. Monika Kusiak-Pisowacka, prof. UJ – współautor projektu


 

ASPECTS MORPHOSYNTAXIQUES DE L’ANGLAIS LANGUE SECONDE CHEZ DES ENFANTS BILINGUES INÉGAUX (2013–2014)

Grant badawczy wspierający badania nad asymetrią w przyswajaniu języków przez dzieci dwujęzyczne od urodzenia, których słabszym językiem jest język angielski. Do tej pory opracowane i opublikowane zostały wyniki dotyczące dzieci, których językiem dominującym jest francuski oraz polski. Grant przyznany przez Uniwersytet Quebecu (Kanada) w ramach programu „Fonds institutionnel de recherche” (nr grantu #711150).

dr hab. Justyna Leśniewska – kierownik projektu

 

 

CREATIVE WRITING AS A TOOL IN SECOND LANGUAGE TEACHING (2009– 2013)

Projekt finansowany z grantu UE przyznanego w ramach 7 Programu Ramowego. Głównym celem projektu było zbadanie potencjalnych zastosowań twórczego pisania w kształceniu kompetencji językowej w języku angielskim jako obcym na poziomie akademickim. W projekcie wzięły udział: Strathclyde University (Wielka Brytania), Institut Superieur des Sciences Humaines de Tunis (Tunezja), Uniwersytet Jagielloński.

dr hab. Justyna Leśniewska – kierownik projektu w UJ

dr Ewa Witalisz – uczestnik

 

 

STYPENDIA


dr Michał Choiński

stypendium Fulbright Senior Award, Uniwersytet Yale (2020/2021)
 

mgr Damian Herda

Jagiellonian Interdisciplinary PhD Programme (program szkoleniowy ze stypendium w ramach grantu POWER, finansowany z NCBR) (2019/2020 – 2020/2021)

stypendium rektora dla najlepszych doktorantów (2018/2019–)

 

mgr Katarzyna Biela

Diamentowy Grant dla wybitnie uzdolnionych studentów (konkurs 47, 2018) 


 

dr Marta Ruda

stypendium MNiSW dla wybitnych młodych naukowców (2018–2020)

stypendium dla wybitnych młodych uczonych START (2017–2018)

 

dr Joanna Szczepańska-Włoch

stypendium w ramach programu DAAD „Ostpartnerschaften”, Niemcy: Heidelberg (2011)